Η Κοσμογονία του πάγου (στα γερμανικά γνωστή σαν Welteislehre, Θεωρία του
Παγκόσμιου Πάγου και Glazial-Kosmogonie) είναι μια θεωρία
που αναπτύχθηκε από τον Αυστριακό Χανς Χέρμπιγγερ, έναν ψυκτικό, το 1913. Η
βάση της θεωρίας είναι πως τα περισσότερα σώματα στο ηλιακό μας σύστημα αλλά
και στο σύμπαν, εκτός από τη Γη και τον Ήλιο, αποτελούνται από πάγο ή
τουλάχιστον καλύπτονται από ένα παχύ στρώμα πάγου.
Ο Χέρμπιγγερ λέγεται πως ανέπτυξε τη θεωρία του αφότου
παρατήρησε το φεγγάρι με τηλεσκόπιο. Από την ισχυρή ανακλαστικότητά του και τη
δομή των κρατήρων συμπέρανε ότι το φεγγάρι πρέπει να είναι φτιαγμένο από πάγο.
Επεκτείνοτνας την υπόθεση αυτή, υποστήριξε ότι και ολόκληρος ο Γαλαξίας, αφού
παρουσιάζει μεγάλη λαμπρότητα το βράδυ, πρέπει να αποτελείται από σώματα
φτιαγμένα από πάγο.
Απέδωσε την προέλευση του Σύμπαντος στη σύγκρουση ενός
φλεγόμενου άστρου γιγαντιαίων διαστάσεων με ένα μικρότερο άστρο φτιαγμένο από
συμπαγή πάγο (μια ιδέα που προέκυψε όταν παρατήρησε την αντίδραση λιωμένου
μετάλλου που έπεσε πάνω σε παγωμένη επιφάνεια). Η σύγκρουση αυτή προκάλεσε μια
τεράστια έκρηξη και είχε σαν συνέπεια τη δημιουργία του ηλιακού μας συστήματος.
Από τότε, σύμφωνα με τη θεωρία, η ύπαρξη του κόσμου βασίζεται στην αιώνια πάλη
μεταξύ φωτιάς και πάγου, μεταξύ των αστέρων και των κομματιών πάγου που
αιωρούνταν στο διάστημα. Σημειώνεται ότι το σκεπτικό αυτό παρουσιάζει έντονες
ομοιότητες με τη Σκανδιναβική μυθολογία και συγκεκριμένα το μύθο του Υμίρ.
Υποστήριζε επίσης ο Χέρμπιγγερ ότι η Γη έλκει μικρότερους
πλανήτες που έτσι μπαίνουν σε τροχιά γύρω της. Η τροχιά ήταν σπειροειδής και
μετά από κάποιο διάστημα ο πλανήτης έπεφτε πάνω στη Γη, προκαλώντας μια
παγκόσμια καταστροφή. Για κάποιο διάστημα η Γη έμενε χωρίς φεγγάρι, μέχρι να
εγκλωβιστεί ο επόμενος πλανήτης. Ο Χέρμπιγγερ πίστευε ότι η σημερινή Σελήνη
ήταν ο έκτος κατά σειρά δορυφόρος της Γης, και ότι κάποια μέρα θα συγκρούονταν
με αυτή. Οι υποστηρικτές του Welteislehre
πίστευαν ότι ο κατακλυσμός του Νώε και η καταστροφή της Ατλαντίδας προκλήθηκαν
από τέτοιες συγκρούσεις. Αυτή η αντίληψη παρουσιάζει ομοιότητες με τις
καταστροφολογίες του Ιμμάνουελ Βελικόφσκι και δανείζεται στοιχεία από τις
θεωρίες της Έλενα Μπλαβάτσκι.
Η θεωρία του Welteislehre
περιελάμβανε επίσης μια δική του θεωρία για τη βαρύτητα, όπου για κάποιο λόγο
οι βαρυτικές δυνάμεις σταματούσαν να δρουν σε απόσταση τριπλάσια αυτής ανάμεσα
στη Γη και τον Ποσειδώνα (μια ιδέα που προήλθε από ένα όνειρό του), και οι
τροχιές των πλανητών γύρω από τον Ήλιο ήταν όχι περιοδικές και ελλειπτικές κατά
τους νόμους του Κέπλερ αλλά σπειροειδείς και κατέληγαν στο κέντρο (τον Ήλιο).
Υποστήριζε επίσης ότι το σύμπαν είναι πλούσιο σε οξυγόνο, ενωμένο με το επίσης
άφθονο υδρογόνο σε νερό από το οποίο αποτελείται ο συμπαντικός πάγος.
Όλες οι παραπάνω υποθέσεις διατυπώθηκαν σε μια εποχή όπου η
επιστημονική κοινότητα δεν είχε ακόμα καταλήξει σε οριστικα συμπεράσματα
σχετικά με την ύπαρξη άλλων γαλαξιών, το μέγεθος και τη δομή του Σύμπαντος και
τη συμπεριφορά του. Συνέχισαν όμως να υποστηρίζονται και να διαδίδονται και
μετά την εξαγωγή των βασικών από αυτά τα συμπεράσματα κατά τη δεκαετία του
1920.
Ο Χέρμπιγγερ δημοσίευσε τη θεωρία του στα 1913, στο βιβλίο
του Glazial-Kosmogonie, γραμμένο σε
συνεργασία με το δάσκαλο Φίλιπ Φάουθ. Σε αυτό περιέλαβε πολλούς πίνακες και
γραφήματα, προσπαθώντας να τη στηρίξει. Όμως τα περισσότερα στοιχεία στερούνταν
επιστημονικής βάσης και το Welteislehre
απορρίφθηκε γρήγορα από τους επιστημονικούς κύκλους, ενώ ο ίδιος κράτησε στάση
άρνησης τόσο απέναντι στις αντίθετες απόψεις όσο και στις προκλήσεις για
μαθηματική απόδειξη των λεγομένων του· υποστήριζε ότι τα μαθηματικά μόνο
μπέρδεμα μπορούν να προκαλέσουν, συσκοτίζοντας τη διαίσθηση.
Οι παραλληλισμοί με την ελληνική κοσμογονία και τη
σκανδιναβική κοσμολογία δεν βοήθησαν την αποδοχή της θεωρίας από τους
επιστήμονες, αν και προκάλεσαν κάποιο ενδιαφέρον στο απλό κοινό. Ο Χέρμπιγγερ
κατέβαλλε έντονες προσπάθειες για τη δημοσιοποίησή του Welteislehre, τόσο σε επιστημονικά
ιδρύματα όσο και στο κοινό, ιδιαίτερα κατά τη δεκαετία του 1920.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.